Монгол үндэстэн

Монгол гэдэг нь Монгол Улс,Бүгд Найрамдах Хятад Ард Улсын хойд хэсэгт орших Өвөр Монголын Өөртөө Засах Оронтой хил залган орших Монголын тал хээрээр төвлөрөн,Еврази эх газарт оршин суудаг нүүдлийн болон суурьшмал соёлтой үндэстэн.Алтай хэлний язгуурын монгол хэлээр харилцана. Өдгөө Монгол Улсад 2 сая 600 мянга гаруй, Хятадад 10 орчим сая монголчууд амьдардаг гэж үздэг бөгөөд нүүдэлчний хэв маягаас суурьшмал амьдралд шилжсэн хүн олон бий. Хятадад байх өвөр монголчуудын дунд монгол хэлээр ярьж үл чадах монголчууд цөөнгүй.

Хүн амын ихэнх нь буддын шашны нэг урсгал болох шарын шашныг шүтдэг бөгөөд энэ утгаараа Төвдтэй түүхэн холбоотой।

Монгол Улсын хүн амын ихэнх нь Халх хэмээн нэрлэгдэх бүлэгт хамаардаг. Монголын Эзэнт Гүрэн задарсны дараа Зүүн Монголыг халх түмэн хэмээн нэрлэх болсон нь аажмаар угсаатны нэр болон төлөвшсөн гэж үздэг. Өдгөөгийн Өвөр Монголчуудын ихэнх нь Халх боловч Хятад соёл, Хятад цус шингэсэн цэвэр Халх биш гэж үздэг.

Шинжаан Уйгурын Автономит Тойргийн нутгийн хойт хэсгийн Зүүнгар Цинхай Муж Төвдийн Дамү зэрэг нутгаар 15 дугаар зууны үеэс Манжийн эрхшээлд орох хүртлээ оршин тогтнож байсан Зүүнгарын Хаант Улсыг бүрдүүлж байсан Ойрдын үлдэгдэл оршин суудаг. Ойрдууд нь Монгол улсын баруун хэсэг болон Өвөр Монголын баруун хэсгээр мөн тархсан боловч ойрдуудыг ерөнхийдөө монгол үндэстэнд оруулж үздэг.

Оросын автономит улсуудын дунд монгол угсаатанд хамаарах Халимагийн Бүгд Найрамдах Улс Буриадын Бүгд Найрамдах Улс, түүнчлэн Усть-Ордын Буриад Агын Буриадын автономит тойргууд бий.Халимагууд нь 17 дугаар зууны эхэнд Волга мөрөн орчим руу шилжин суурьшсан Ойрд үндэстний нэг хэсэг ба Орос Улс өөртөө дагаар орсон монголчуудыг буриадууд хэмээн нэрлэн, тэр нь аажмаар шинэ угсаатан болж бүрэлдсэн гэж үздэг. Монгол Улсад оршин суух Буриадуудын ихэнх нь 20 дугаар зууны эхэнд Хятадаас салан тусгаарлах хөдөлгөөн өрнүүлэн, Монгол Улс руу шилжин суурьшсан.

Тува нь уламжлал, зан заншлын хувьд монголжсон хэдий боловч хэл болон угсаа гарвалыг нь харгалзан монголчуудын тоонд багтаасангүй.

Түүнчлэн, Хятадад Дагуур、Тунгус、Баоань、Тоу зэрэг монгол хэлний бүлэгт хамаарах хэлээр ярилцдаг цөөнх үндэстнүүд оршин суудаг. Хятадын Коммунист Засгийн Газар нь тэднийг "монгол үндэстэн" биш гэж үздэг ч тэд өөрсдийгөө монголчуудын нэг хэсэг гэж үзэх нь элбэг.

Эх сурвалж : http://mn.wikipedia.org/wiki/%D0%9C%D0%BE%D0%BD%D0%B3%D0%BE%D0%BB_%D2%AF%D0%BD%D0%B4%D1%8D%D1%81%D1%82%D1%8D%D0%BD